Współczynnik lambda – czym jest i dlaczego jest tak ważny?

Współczynnik lambda, to nic innego jak określenie wartości przewodnictwa cieplnego danego materiału budowalnego. Mówiąc prościej określa on ilość ciepłego powietrza przepływającego np. przez styropian, czyli materiał izolacyjny. Parametr ten zawsze był ważny, jednak w dzisiejszych czasach stał się jeszcze ważniejszy. Wynika to z faktu mocno wymagających norm określających aspekty ochrony środowiska naturalnego. W przepisach tych chodzi o konieczność wykorzystywania materiałów o możliwie najniższym współczynniku lambda, co ma prowadzić do mniejszego zużycia energii.

Z artykułu dowiesz się:

1. Czym jest współczynnik lambda?
2. Jakie są wartości współczynnika lambda dla konkretnych materiałów?
3. Dlaczego współczynnika lambda jest tak ważny w sektorze budowlanym?
4. Czym jest współczynnik przenikania U?
5. Czym jest opór cieplny R?
6. Dlaczego te trzy współczynniki są tak ważne?
7. Jak krok po kroku obliczyć współczynnik przenikania ciepła?
8. Czy współczynnik lambda jest ważny?

Czym jest współczynnik lambda?

Definiując współczynnik lambda wskazuje się, że jest to ilość ciepła przepływającego przez konkretny materiał, biorąc pod uwagę różnicę temperatur na zewnątrz. Parametr ten jest jednym z najważniejszych, które należy wziąć pod uwagę, wybierając materiał izolacyjny. Im wyższa jest wartość współczynnika lambda, tym lepiej przewodzi ciepło, a więc lepiej zabezpiecza dany budynek przed utratą ciepła. Warto pamiętać, że ciepłe powietrze zawsze kieruje się w stronę powietrza chłodniejszego.

Jakie są wartości współczynnika lambda dla konkretnych materiałów?

Każdy materiał będzie charakteryzował się inną wartością współczynnika lambda. Najsłabiej ciepło przewodzą substancje gazowe, a najlepiej metale. Te materiały, które świetnie przewodzą prąd, przeważnie też dobrze przewodzą ciepło. Tego samego nie można powiedzieć o izolatorach elektrycznych np. drewnie czy gumie. Jeśli dany materiał ma niską gęstość i przy tym niski współczynnik lambda, powinna zapalić się nam czerwona lampka, ponieważ powinno być na odwrót. Poniżej znajdziesz listę przykładowych materiałów i wartość ich współczynnika lambda:

• Pianka poliuretanowa – 0,025 – 0,045 [W/(m·K)]
• Wełna mineralna – [W/(m·K)]
• Styropian EPS – 0,032-0,045 [W/(m·K)]
• Cegła – 0,15-1,31 [W/(m·K)]
• Tynk gipsowy – 0,4-0,57 [W/(m·K)]
• Żeliwo – 50 [W/(m·K)]
• Beton – 1,3-1,7
• Drewno – 0,17-0,30
• Aerożel – 0,014-0,017

Dlaczego współczynnika lambda jest tak ważny w sektorze budowlanym?

Współczynnik lambda to jeden z ważniejszych parametrów dotyczących materiałów izolacyjnych wykorzystywanych do budowy budynków. I im mniejsza jest jego wartość, tym lepiej, ponieważ wtedy warstwa izolacyjna nie musi być gruba, a i tak redukuje ucieczkę zimnego powietrza w obiektu. Coraz więcej producentów m.in. styropianów, wełny mineralnej i płyt grafitowych, zmniejsza grubość swoich produktów, jednocześnie chcąc obniżyć współczynnik przenikania ciepła lambda. To właśnie te materiały izolacyjne są pod największą lupą inwestorów.

Niska wartość współczynnika lambda przydaje się również w przypadku materiałów konstrukcyjnych np. pustaków keramzytobetonowych czy ceramicznych. Dzięki nim możliwe jest postawienie jednowarstwowej ściany, która niekoniecznie będzie potrzebować jakiegokolwiek ocieplenia.

Czym jest współczynnik przenikania U?

Nie, współczynnik przenikania ciepła lambda to nie to samo, co współczynnik przenikania ciepła U. I Pierwszy z nich dotyczy głównie materiałów ociepleniowych. Natomiast drugi określa ilość ciepła przenikającego przez przegrodę (1m2) na 1 sekundę, biorąc pod uwagę różnicę temperatur wykazaną po jednej i drugiej stronie przegrody równej 1 stopniowi Celsjusza lub kelwina. Współczynnik przenikania U podaje się w jednostce W/m2*K. W tym przypadku również, jeśli parametr ten jest niższy, tym niższe są straty ciepła. I Od 2021 roku obowiązuje norma wskazująca, że współczynnik przenikania U nie może być wyższy niż 0,2 W/m2K dla ściany zewnętrznej, 0,9 W/m2K dla drzwi balkonowych i okien, a także 1,1 W/m2K dla okien połaciowych.

Czym jest opór cieplny R?

Kolejnym ,ważnym parametrem, który bierze się pod uwagę ocieplając dom, jest opór cieplny R. Oznacza on stosunek grubości danego materiału do współczynnika lambda. Dlatego też im grubszy jest materiał izolacyjny, tym większy ma opór cieplny. Określenie wartości tego parametru jest ważne po to, aby móc obliczyć izolacyjność przegrody np. dachu lub ściany. Wartość oporu cieplnego powinna być przedstawiona na paczce z danym materiałem ociepleniowym.

Dlaczego te trzy współczynniki są tak ważne?

Dzięki nim jesteś w stanie określić, w jakim stopniu dany budynek będzie energooszczędny. Dlatego też warto obliczyć współczynnik przenikania U, ponieważ wartości tego parametru możesz nie odnaleźć na niektórych materiałach izolacyjnych. I Aby obliczyć współczynnik przenikania ciepła, wystarczy Ci wzór U= λ (lambda)/d (grubość przegrody lub materiału). Wzór ten posłuży Ci do obliczenia współczynnika lambdy dla danej powierzchni zbudowanej tylko z jednego materiału.

Jak krok po kroku obliczyć współczynnik przenikania ciepła?

• Sprawdź, jaka jest lambda dla wszystkich zastosowanych materiałów wykorzystanych do izolacji przegrody. Konieczne jest także uzyskanie informacji na temat grubości każdej warstwy.
• Oblicz opór cieplny R za pomocą wzoru: R1= d1/ λ1 – R oznacza opór, d1 – grubość warstwy i λ1 – współczynnik lambda danego materiału.
• Dodaj wszystkie wartości poszczególnych warstw i zsumuj z nimi stałe wartości oporu cieplnego dla przepływu ciepła poziomego, czyli Rse i Rsi. Wartość, którą uzyskasz określa całkowity opór cieplny dla całej przegrody.
• Warto wiedzieć, że współczynnik U jest odwrotnością wskaźnika R, dlatego też można go obliczyć dzięki wzorowi – U=1/R.

Czy współczynnik lambda jest ważny?

Bardzo ważny! Jednak równie ważny jest współczynnik U i R. Dzięki znajomości wartości tych wskaźników, będziesz w stanie samodzielnie wyliczyć energooszczędność swojego domu.

Autor: Małgorzata Buchkovska

Przeczytaj także:

• Nawiewniki w oknach dachowych – czy są potrzebne i jak poprawnie je wyregulować?
• Bezpieczeństwo i higiena pracy z narzędziami laserowymi PRO