KOMINY - słownik

Kominy - podstawowe pojęcie i definicje

Ceramika izostatyczna

Ceramiką izostatyczną nazywa się rodzaj kształtek ceramicznych, które wytwarza się w nowoczesnej technice prasowania izostatycznego. Technika ta polega na formowaniu kształtek w specjalnych prasach. Cały proces polega na podaniu do prasy suchego proszku, który jest ściskany pod dużym ciśnieniem w specjalnie przygotowanych formach. Etap ten kończy się umieszczeniem wypraski w miejscu, w którym jest wypalana. Biorąc pod uwagę to, że niezwykle istotny jest proces suszenia, całość jest odmienna od tradycyjnego procesu formatowania hydraulicznego. Tradycyjną ceramikę formuje się z wilgotnej masy, która jest suszona w wypraskach i dopiero wypalana.

Największą zaletą ceramiki izostatycznej prasowanej jest niezwykle niska nasiąkliwość, a także wysoka odporność na szoki termiczne. Dzięki temu stała się doskonałym materiałem, który można stosować w technice kominowej.

Ciąg

Ciągiem nazywa się podciśnienie, które występuje w przewodzie kominowym. Jest to różnica pomiędzy gęstością ciepłego powietrza, które znajduje się wewnątrz przewodu kominowego, a zimnego, które znajduje się na zewnątrz. Wspomniana różnica wywołuje ruch gazów spalinowych, które unoszą się z dołu komina i kierują do jego wylotu. W zależności od tego, jaka jest długość i średnica komina, a także jaka występuje różnica temperatur, ciąg kominowy może być słabszy lub mocniejszy. Aby ciąg był optymalny, warto dobrać komin o odpowiedniej wysokości i średnicy.

Ciąg a wysokość komina

Aby zapewnić skuteczne odprowadzenie spalin, minimalna wysokość komina w domu jednorodzinnym powinna wynosić około 5 m.

Ciąg naturalny

Ciąg naturalny pojawia się w momencie, kiedy wylatujące u góry spaliny nie cofają się do wnętrza przewodu.

Występowanie naturalnego ciągu kominowego zależy od kilku czynników, do których zalicza się m.in.:

• różnicę temperatur spalin i powietrza na zewnątrz;
• wysokości komina oraz jego przekroju;
• wiatru, przez który może pojawić się dodatkowe podciśnienie w kominie lub kiedy jest opadający, powoduje cofanie się spalin z powrotem do budynku;
• konstrukcję komina (uskoki, jego ocieplenie porowatość lub przewężenia);
• położenie komina względem kalenicy;
• konstrukcję dachu i usytuowanie budynku względem drzew;
• ukształtowanie terenu.

Warto mieć na uwadze, że większość z wymienionych uwarunkowań jest uzależniona od prawidłowego wykonania komina.

Ciąg wsteczny

Ciąg wsteczny jest zjawiskiem zarówno uciążliwym, jak i niebezpiecznym. Polega na cofaniu się do wnętrza przewodu kominowego spalin, które uchodzą górną częścią komina. Ciąg wsteczny powoduje także znaczne ochłodzenie i zasysanie spalin, przez co utrudnione jest rozpalanie w piecu.

Pojawienie się ciągu wstecznego może być spowodowane przez wiele czynników, przede wszystkim przez:

• zbyt dużą szczelność budynku;
• silne wiatry występujące w miejscu posadowienia budynku;
• nieprawidłowa konstrukcja budynku oraz komina;
• źle zaprojektowany kanał wywiewny.

Aby wyeliminować ciąg wsteczny, trzeba przede wszystkim robić regularne przeglądy systemu, a także czyścić przewód kominowy.

Czapa

Czapa kominowa jest elementem konstrukcyjnym, który jest niezbędny do prawidłowego zakończenia komina ponad dachem. Czapa chroni komin przed opadami atmosferycznymi. Czapa chroni również głowicę komina przed zabrudzeniem oraz zamakaniem.

Źle wykonany element może skutkować złą pracą urządzeń grzewczo-wentylacyjnych oraz szybszą erozją głowicy komina, która znajduje się ponad dachem.

Czapę wykonuje się ze zbrojonej betonowej płyty, którą formuje się z odpowiednim spadkiem na zewnątrz. Dzięki temu nie gromadzi się na niej woda opadowa. Czapa zawsze powinna wystawać poza obrys komina, mniej więcej po 10 cm z każdej strony. Element można wykonać samodzielnie na budowie lub kupić gotowy, prefabrykowany.

Innym sposobem na stworzenie czapy kominowej jest wykonanie konstrukcji z blachy. Można ją wówczas pomalować na dowolny kolor, który będzie pasował do komina albo pokrycia dachowego. Element jest także lżejszy niż ten betonowy, dzięki czemu łatwiejszy w montażu.

Czopuch

Czopuch to po prostu wylot spalin. Jest to przewód o długości od 180 do 200 mm dla standardowych wkładów kominowych oraz 130 do 150 mm dla kominków wolnostojących tzw. kóz. Warto przy tym pamiętać, że nie powinien być dłuższy niż ¼ wysokości komina. Przekrój czopucha musi być dopasowany do mocy urządzenia grzewczego. Im ta jest większa, tym większy musi być przekrój. Czopuch powinien być zawsze poprowadzony ze spadkiem co najmniej 5% w kierunku kotła.

Element powinien być wykonany z materiałów niepalnych i mieć taką samą średnicę, jak rury kominowe.

Jeżeli instalację cieplną wyposażono w kotły podciśnieniowe z naturalnym ciągiem, czopuch powinien być zainstalowany skośnie ku górze, aby zapewnić naturalny przepływ spalin. Jeśli natomiast inwestor wykorzystuje wymuszony przepływ spalin, czopuch może być poprowadzony w dowolnym kierunku, ponieważ przepływ jest wymuszony przez wentylator.

Dekiel wyczystki

Jest to okrągły element, który zamyka dolny trójnik zwany wyczystką komina. Dekiel zawsze musi być szczelny oraz bezpieczny w użytkowaniu. Dlatego też powinien być precyzyjnie dopasowany do wyczystki określonego systemu kominowego. Co więcej, dekiel powinien także umożliwiać łatwy dostęp do komina, jeśli np. właściciel będzie chciał go wyczyścić.

Głowica komina

Jest to trzon komina znajdujący się przy wylocie, który ma odpowiednio uformowane zakończenie.

Instalacja spalinowa

Jest to kompletna instalacja, która służy do odprowadzania produktów spalania pochodzących z urządzenia grzewczego na zewnątrz budynku. Instalacja składa się z czopucha i przewodu spalinowego.

Izolacja

Warstwa, która stanowi ochronę trzonu komina przed oddziaływaniami temperatury, chemikaliów lub wilgoci.

Element ten charakteryzuje się wysoką wytrzymałością, a także dużą odpornością na uszkodzenia. Zapobiega stratom ciepła, jakie mogłyby pojawić się we wkładzie ceramicznym. Doskonale przylega do cokołu, dzięki czemu w izolacji nie powstają przerwy mogące spowodować mostki termiczne. Dzięki temu wkład nie wychładza się i skutecznie spełniając swoje funkcje.

W systemach dwuściennych stosuje się izolację wykonaną z wełny skalnej. Zastosowanie odpowiednich powłok izolacyjnych pozwala w dużej mierze ograniczyć zjawisko kondensacji pary wodnej, jaka skrywa się w spalinach. Rdzeń spalinowy zazwyczaj izoluje się za pomocą łupków, które wykonano z wełny skalnej. Ich grubość wynosi od 20 do 30 mm. Jeżeli temperatura osiąga wysokie wartości, stosuje się izolację o grubości 10 cm.

Zastosowanie izolacji w kominach wykonanych ze stali nierdzewnej ma również wiele zalet. Jedną z nich jest to, że izolacja zmniejsza odległość układu kominowego od elementów palnych, które mogą znajdować się w sąsiedztwie komina. Chcąc uniknąć takiej sytuacji, należy zapoznać się z deklaracją właściwości użytkowych dla określonego systemu kominowego.

Kanał spalinowy

Jest to droga, którą odprowadzane są produkty spalania do atmosfery.

Kit kwaso- i żaroodporny

Kit jest zaprawą montażową, która służy do szczelnego połączenia wkładu ceramicznego w systemie kominowym.

Komin

Kominem nazywa się drogę, którą odprowadzane są produkty spalania, jakie powstają podczas spalania paliwa w kotłach centralnego ogrzewania, kominkach, kuchniach węglowych, czy innych urządzeniach grzewczych.

Biorąc pod uwagę budowę i zastosowanie komina, można wyróżnić kilka jego rodzajów:

• komin murowany, które występują zazwyczaj w starych budynkach;
• kominy murowane, które wyposażono w wewnętrzną rurę wykonaną ze stali nierdzewnej lub tworzywa sztucznego;
• kominy systemowe;
• kominy jednościenne;
• kominy dwuścienne (izolowane);
• kominy LAS/TWIN kominy powietrzno-spalinowe.

Komin nadciśnieniowy

Komin, w którym w czasie eksploatacji w kanale spalinowym panuje wyższe ciśnienie niż na zewnątrz. Klasy ciśnienia dla tego typu kominów zostały oznaczone wg normy PN-EN 1443. Mowa tutaj o oznaczeniach P1 i P2.

Komin odporny na pożar sadzy

Jest to rodzaj komina, który podczas badań jest w stanie wytrzymać określony szok ogniowy. Oznaczenie klasy odporności na pożar sadzy określa się wg normy PN-EN 1443. Mowa tutaj o następujących oznaczeniach:

• G - komin, który jest odporny na pożar sadzy;
• O - komin, który nie jest odporny na pożar sadzy.

Komin podciśnieniowy

Jest to komin, gdzie w kanale spalinowym podczas eksploatacji jest mniejsze ciśnienie, niż na zewnątrz. Klasy ciśnienia N1 i N2 oznaczono w normie PN-EN 1443.

Komin SPS (system powietrzono-spalinowy)

Komin SPS nazywany jest inaczej kominem Turbo. Jest to element, który stosuje się w kotłach z zamkniętą komorą spalania, zazwyczaj podczas ogrzewania budynku kotłami gazowymi. Komin pobiera tlen potrzebny do spalania bezpośrednio z kanału.

Kondensacja

Jest to przejście substancji ze stanu gazowego w stan ciekły. Produktem kondensacji jest kondensat, który powstaje, kiedy temperatura spalin jest równa lub niższa temperaturze rosy. Oznaczenie klasy odporności na działanie kondensatu określa norma PN-EN 1433:

• W - dla kominów, które są eksploatowane w warunkach kondensacji pary wodnej;
• D - dla kominów, które eksploatuje się bez kondensacji pary wodnej.

W przypadku, kiedy kondensat pracuje na mokro, konieczne jest zamontowanie tacki kondensatu z odpływem, która pozwoli na usunięcie pojawiającej się cieczy.

Króciec

Jest to element zbudowany z rury, który jest częścią urządzenia grzewczego, który służy do połączenia systemu kominowego z czopuchem.

Kształtka komina

Jest to część składowa komina, która odpowiedzialna jest za odprowadzenie produktów spalania wyłączając odcinek komina.

Nasiąkliwość

Jest to zdolność do wchłaniania wody przez określony materiał. Inaczej mówiąc, nasiąkliwość oznacza maksymalne nasycenie cieczą danego materiału. W czasie budowy komina należy wykorzystywać cegły, które mają najniższą nasiąkliwość (poniżej 6%) i niezwykle wytrzymałych (35 MPa). Tego typu cegły chłoną bardzo małe, wręcz znikome ilości wody, dzięki czemu nawet jeśli zamarzną, nie zniszczą struktury komina.

Obudowa zewnętrzna komina

Jest to betonowy element, który w systemach kominowych służy do osłony wewnętrznych warstw komina. Do stworzenia zewnętrznej obudowy komina wykorzystywany jest pustak, który jest trwałym materiałem odpornym na skrajne temperatury oraz rozmaite czynniki atmosferyczne.

Odcinek komina

Jest to prosta część komina, która odprowadza produkty wytworzone w procesie spalania.

Odporność na zamarzanie

Jest to właściwość komina, który może być odporny na zamarzanie skroplin.

Odporność ogniowa komina

Właściwość komina, która utrudnia zapłon materiałów palnych, które położone są w pobliżu komina. Dzięki niej niemożliwe jest przenoszenie ognia do części budynku, które przylegają do komina.

Odskraplacz (zbiornik ścieku kondensatu)

Jest to ceramiczny element, który inaczej nazywany jest ściekiem kondensatu. Ten element odprowadza skropliny, czym zabezpiecza system kominowy przed zalaniem. Pozwala zatem zapewnić kominowi wysoką trwałość, a także prawidłowe działanie w rozmaitych warunkach pogodowych.

Płyta czołowa

Element, który produkuje się z wytrzymałej wełny mineralnej, chroni ścianki wkładu kominowego przed utratą ciepła. Dzięki temu element szybko się nagrzewa, co pozwala na usprawnienie działania systemu grzewczego.

Płyta przykrywająca

Jest to betonowy element, którym wykańcza się komin. Zapobiega przed pojawieniem się zacieków, a także chroni komin przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.

Płyta wspornikowa

Jest to zbrojona płyta wykonana z betonu, którą montuje się na kominie, aby stworzy możliwość obudowania komina cegłą klinkierową. Element ten montuje się pomiędzy pustakami znajdującymi się poniżej linii dachu, dzięki czemu wystająca ponad dach część komina jest w całości obłożona wspomnianym wyżej materiałem.

Płyta wspornikowa jest elementem bardzo wytrzymałym. Można ją wykonać samodzielnie lub postawić na gotowe rozwiązania dostępne w sklepach budowlanych. Rozwiązania systemowe, jakie oferowane są na rynku to doskonałe rozwiązanie, ponieważ dają pewność, że płyta będzie pasowała nie tylko do otworów spalinowych, czy wentylacyjnych, ale również do otworów na pręty zbrojeniowe, które znajdują się najczęściej na rogach pustaków kominowych.

Pustak perlitowy

Jest to jeden z nowszych typów pustaka wykorzystywanego do budowy kominów. Jego nazwa pochodzi od jednego z głównych składników pustaka - perlitu. Jest to skała wulkaniczna pochodzenia naturalnego, niezwykle lekka, która posiada nawet dwukrotnie lepsze parametry izolacyjności cieplnej niż keramzyt.

Systemy kominowe, w których zastosowano pustak perlitowy mają o wiele lepszy współczynnik przewodzenia ciepła. Co więcej, gładsza bryła pustaka i jego równomierna struktura znacznie skracają montaż komina.

Rura ceramiczna

Jest to jeden z elementów ceramicznych komina, który uzyskuje się z połączenia gliny, szamotu albo piasku kwarcowego. Wypala się go w bardzo wysokich temperaturach. Odznacza się niezwykle wysoką odpornością na działanie wysokich temperatur, a także nie jest podatna na odkształcenia. Wszystko za sprawą materiałów, z jakich rura ceramiczna została wykonana.

Rura ceramiczna sprawdza się w różnego rodzaju systemach kominowych, które dostosowane są zarówno do środowiska mokrego, jak i suchego.

Sadza

Produkt, jaki powstaje w trakcie niepełnego spalenia paliwa, a także innych materiałów, które zawierają w swoim składzie spore ilości węgla.

Segment

Jest to część trzonu położona pomiędzy dwoma poziomymi przekrojami.

System kominowy

Jest to inna nazwa komina, który został zmontowany z części dostarczonych przez jednego producenta. Warto podkreślić, że daje on gwarancję na cały komin.

Szalunek tracony komina

Jest to stalowa płyta, którą umieszcza się na wierzchołku komina. Jej zdaniem jest ułatwienie samodzielnego wylania betonowej płyty przykrywającej. Dzięki szalunkowi zapobiega się dostaniu betonu do wnętrza komina.

Temperatura punktu rosy

Mowa tutaj o temperaturze wilgotnego powietrza, gdzie nasycenie powietrza parą wodną jest na tyle duże, iż rozpoczyna się kondensacja pary wodnej (wykraplanie pary wodnej).

Trójnik monolityczny

Jest to rodzaj kształtki, która charakteryzuje się trzema wylotami oraz jednolitą strukturą. Oznaczenie „monolityczny” mówi o tym, że element nie jest zbudowany z dwóch lub więcej kształtek, ale tworzy jedną bryłę, która zapewnia trwałość oraz szczelność części.

Trzon komina

Jest to element nośny komina, który stanowi główny element całego systemu. Służy do przeniesienia stałych i zmiennych obciążeń. Odpowiada także za przekazanie ich na fundament komina.

Wentylacja naturalna / grawitacyjna

Jest to najczęściej spotykany w Polsce i najprostszy system wentylacji polegający na wymienia powietrza. Zasada działania takiej wentylacji jest bardzo prosta. Polega a wymianie ciepłego powietrza znajdującego się w budynku na chłodniejsze, jakie znajduje się na zewnątrz. Świeże powietrze dostaje się do budynku poprzez nieszczelności takie jak np. okna lub drzwi, a usuwane jest przez specjalne kominy wentylacyjne umieszczone w pionach budynku.

Wkład kominowy

Jest to element montowany w istniejących kominach, np wykonanych z cegły, który składa się z dostarczonego przez producenta zestawu kształtek, które wykonano ze stali kwaso- lub żaroodpornej.

Głównym zadaniem wkładu kominowego jest ochrona komina przed korozją i niszczeniem.

Wykładzina

Jest to konstrukcja stworzona w celu zamknięcia przestrzeni izolacji termicznej, która dodatkowo zabezpiecza trzon komina przed wpływami termicznymi. Tę ceramiczną konstrukcję można także nazwać wymurówką.

Wysokość komina (efektywna)

Jest to wysokość, która czynnie bierze udział w odprowadzeniu spalin z zamontowanego w systemie urządzenia grzewczego. Parametr ten liczy się od osi podłączenia kotła (czyli osi czopucha) do zakończenia komina.

Warto mieć na uwadze, że kiedy wysokość komina jest większa, istnieje możliwość wytworzenia większego ciągu, jak również redukcji przekroju komina.

Wysokość komina uzależnia się od rodzaju i mocy kotła, do którego podłączony jest komin. Wszelkie obliczenia odnoszą się zazwyczaj do warunków krytycznych, czyli tych, w których parametry ciągu są niekorzystne. Podczas użytkowania budynku, podczas każdej zmiany kotła wymaga się sprawdzenia, czy komin będzie spełniał kryteria odpowiedniej wysokości. Jeżeli obliczenia wyjdą negatywnie, wysokość trzeba będzie zmniejszyć albo zwiększyć.

Zapel Turbo SPSK U

Jest to nowy system kominowy powietrzno-spalinowy, który przeznaczony jest do odprowadzania spalin pochodzących z kotłów gazowych lub tych z zamkniętą komorą spalania.

System charakteryzuje się szybkim montażem i łatwym łączeniem rur, które wyposażono dodatkowo w uszczelki. Montaż tego typu produktu jest możliwy w każdych warunkach.